Marka; Bir ürün veya hizmetin kimliğidir. Bir malı rakiplerinden yani diğerlerinden ayırırken, malın faydalarını ve kalitesini sembolize edebilmekte ve kullanıcılar tarafından hatırlanabilmesine olanak sağlamaktadır. Yani “marka”; bir mal, ürün ya da hizmeti farklı olarak tanımlayan isim, terim, sembol veya resimlerdir diyebiliriz.
Marka Yaratma
1.Şirket Kuralı: Marka markadır, şirket ise şirket. Aralarında çok ince bir çizgi vardır o da “marka isimlerinin” şirket isimlerinden önce gelmesi kuralıdır.
2.Daralma Kuralı: Marka yaratırken yayılımcı politika yerine daralma kuralını benimsemelisiniz. Yani; ilgili sektörde belli bir kategoriye hükmederseniz bu sizi yayılımcı politikaya kıyasla %85 daha güçlü kılar. Her şeyi üreten ve satan bir markanın hiçbir bir ürüne tam olarak odaklanması beklenemez, bu sebeple de ürünlerin kalitesi tartışılır. Bunu gerçekleştirebilmek için marka hedefinizi küçültmelisiniz.
3.Tanıtım Kuralı: Bir markanın yaratılışı, doğuşu ancak onun “tanıtımı” ile mümkündür sanıldığı gibi “reklamı” ile değil. Yeni bir markanın reklamdan çok tanıtıma yani sizin ne dediğinizden çok başkalarının markanız hakkında ne dediğine duyarlılığı vardır ve bu reklamdan çok daha fazla etkili bir yoldur.
4.Reklam Kuralı: Artık bir markanız var ve o markanın yaşayabilmesi, kendini savunabilmesi yani sürekliliği için reklama ihtiyacı vardır. Reklam bütçenizle hiçbir yatırım yapamazsınız, çünkü o bütçenin dokunulmazlığı tıpkı bir ülkenin savunma bütçesi gibi olmalıdır. Farklı davranmanız halinde pazar payınızı rakiplerinize altın tepside sunmuş olursunuz…
5. Kelime Kuralı: Marka dediğimiz şey, tüketicinin zihninde mutlaka bir kelimeye karşılık gelmelidir. Bir kez marka olarak bir kelimeye sahip olursanız, rakiplerinizin o kelimeyi markanızdan alması neredeyse imkansızdır. İnşaat sektöründe güçlü bir yere sahip olan Ağaoğlu projelerinden daha iyi yaşam alanlarına imzanızı atabilirsiniz fakat tüketicinin zihnindeki “yaşam mimarı” kelimesine sahip olabilir misiniz? Muhtemelen hayır. Peki Volvo’dan daha güvenli bir araba üretmek? Elbette yapılabilir ama bu yeni markanın, yine tüketici zihnindeki “güvenli” kelimesine sahip olamayacağını bilirsiniz.
6.Kalite Kuralı: Kalite marka olma yolunda tanıtımlarınız, referanslarınız ve devamlılığınız için olmazsa olmazdır. Ancak tek başına yeterli değildir.
7.Kategori Kuralı: İyi bir marka sahip olduğu kategoriyi geliştirmeye çalışmalı, markayı değil. Biraz açacak olursak; markasının arkasına börek ismini konumlandıran markalar, börek satışına ek olarak şerbetli tatlılar, sütlü tatlılar, pasta, kurabiye, poğaça, zeytinyağlılar, çay ürünleri, mantı ve makarna satmalı mıdır sizce? Satabilir elbette ancak iyi bir markanın gücü, hedef daraltmakta saklıdır.
8.Jenerik Kuralı: Bir markayı başarısızlığa götüren en kestirme yollardan biri ona jenerik isim vermektir. Markete girip selpak istediğinizde size verilen kâğıt mendil her zaman selpak markalı olmuyor ve siz de aslında selpak markasını talep ettiğiniz için selpak istemiyorsunuz, isteğiniz kağıt mendilken onu selpak olarak istiyorsunuz. İşte işletmeler jenerik marka olduktan sonra bunun önüne geçebilmek için markanın hatırlatılmasına yönelik reklam çalışmaları yapıyorlar. Marka bilinirliğini artırmak için değil. Buradaki amaç sizin gerçekten kâğıt mendil istediğinizde Selpak istemeniz ve başka marka size sunulduğunda red etmenizdir.
9.İsim Kuralı: Lider bir marka uzun vadede aslında isimden başka bir şey değildir. Bir markanın farklılaşma serüvenindeki en önemli pazarlama kanalı ismidir. Güçlü bir markanın simi kısa ve öz olmalı, başka markalarının isimleri ile karıştırılmamalı, çağrışım yapmamalı, hem göze hem de kulağa hitap eder özelliklere sahip olmalıdır. Global düşünülmeli, vermek istediğiniz mesajı taşımalı ve telaffuzu kolay olmalı.
10. Genişleme Kuralı (İsim Erozyonu): Firmanın ismini, birden fazla üründe kullanıp marka imajını sarsması durumu. Markanızı birden fazla ürüne vermeniz halinde, o ürünlerden birinde problem yaşanması durumunda zedelenen imaj sadece o ürün serisi ile ilgili değil, firmanızın tamamına etki ediyor. Bu sebeple marka uzmanlarının önerisi çıkaracağınız yeni ürün için firmanın alt markalar oluşturması oluyor.
11. Amblem ve Logo: Amblem; markanın sadece işaretle dizayn edilmiş, sembolleştirilmiş haliyken logo ise; isim olarak yazılmış, dizayn edilmiş halidir. İsimlerin markalaştırılmasında önemli bir yer tutmaktadır. Amblemsiz ve logosuz “isim”, “marka” demek değildir . Birçok firma vardır isimleri herkes tarafından bilinir, ancak bir türlü marka olamazlar.
Özetle markayı bir bireye benzetirsek, logo tasarımı kişinin imzasına denktir. Artık ne büyük bir öneme haiz olduğunu varın siz düşünün…
Markalaşmak bir süreçtir ve doğru adımları doğru zamanda atmakla bağlantılıdır. Her şeyden önce profesyonel ellerden çıkan ve yönetilen bir planlama gerekmektedir.
